UHUD SAVAŞI

                         Uhud Savaşı

     Uhud savaşından önce Kureyş’in öfkesi kabarmış, kin ve intikam duyguları artmıştı. Bedir’de yakınlarını kaybeden Utbe kızı Hind “.. Muhammed’le arkadaşlarından öç almadıkça içim rahatlamayacak, Muhammed’le savaş yapmadıkça koku sürünmek bana haram olsun. Sevdiklerimin intikamının alındığını gözümle görmedikçe bana sevinmek yok!” diyordu. Ebu Süfyan ve başkaları da buna benzer şekilde and vermişlerdi.

     

     Bedir Savaşı'ndan sonra Mekkeliler hem İntikam almak hem de Suriye kervan yolunu tehdit altından kurtarmak için harekete geçtiler. Bedir de sadece kendi mensuplarından oluşan orduyla Müslümanlara yenilmişlerdi. O nedenle kervandan elde edilen mallar Daru'n nedve'de topluca durmaktaydı. Kârı Müslümanlara karşı asker toplamak için harcamaya karar verdiler.

    Onlara göre Müslümanlar Kureyş büyüklerini öldürmüşlerdi, onların intikamını almak gerekliydi. Bedir’de yakınları öldürtücüler karalar giyinmiş vaziyette kabileler arasında dolaşıyor, şairler mersiyeler söyleyerek Araplar savaşâ teşvik ediyorlardı.

     
    Bedir savaşında yaşananların öcünü almak isteyen Kureyşliler itibarlarını yeniden elde etmek için hazırlık yapmaya başladılar. Bedir savaşında oğlunu kaybeden Ebu Süfyan, babası, kardeşi, oğlu ve amcası öldürülen Ebu Süfyan'ın eşi ve babasını kaybeden İkrime bu savaşın başını çekmekteydi.   

                                    Uhud savaşı hazırlıkları 

    Amcası Abbas (r.a) Hz. Muhammed (s.a.s)’i çok severdi. Bu sebeple bir mektup yazarak Kureyş’in savaş hazırlıklarını yeğenine bildirdi. Peygamberimiz (s.a.s) amcasından gelen mektubu okuttu ve mektupta bildirilen haberi gizli tutarak keşifçiler gönderdi. Keşifçilerin getirdiği haberler mektupta amcasının bildirdiklerine aynen uyuyordu. Düşman büyük bir ordu hazırlamıştı ve Medine’ye doğru ilerliyordu.

    Bunun üzerine Resulullah (s.a.s) bir savaş meclisi kurarak meseleyi ayrıntılı olarak ashabıyla görüştü. Resulullah (s.a.s) düşmanı şehrin dışında karşılamayıp şehri içerden savunmak görüşündeydi. Fakat özellikle Bedir savaşına katılan gaziler hakkında nazil olan övücü ayetlerin etkisinde kalan gençler, düşmanın dışarıda karşılanmasından yana idiler. Düşmanla bir meydan savaşı yapmak istiyorlardı:

     
    Resulullah (s.a.s) ashabın isteklerini kırmayarak düşmanı karşılamak üzere kılıcını kuşandı, zırhını giydi. Münafıkların reisi Abdullah b. Ubey b. Selül şehrin içinde kalınarak savunma yapılmadığını bahane ederek 300 kişilik kuvvetini geri çekti. Gayesi savaşmak değildi. Müslümanları düşman karşısında güçsüz bırakmak istiyordu. Böylece Müslüman ordusunun mevcudu 1000’den 700’e düşmüş bulunuyordu.

    
     Mekkeli Cubeyr bin Mutim'in Habeşî kölesi Vahşi'ye '' Sen de bu savaşa katıl. Muhammed'in amcası Hamza'yı öldürebilirsen, seni azad edeceğim .'' demesi, Vahşi'nin özgürlük kazanmak için savaşa katılmasına neden olmuştur. Ebu Süfyan komutasında hazırlanan 3000 kişilik ordu, bu kuvvette 700 zırhlı, 200 atlı süvari, 3000 deve vardı. Ebu süfyan komutasındaki ordu Mekke'den yola çıktı.

Ordunun içinde Ebu Süfyan'ın karısı Hind  dahil 14 tane kadın bulunuyordu. Bedir’de babasını ve öteki yakınlarından bazılarını kaybetmiş olan Ebu Süfyan'ın eşi Hind  iğrenç bir intikam duygusu bürümüştü. 

     Bunun üzerine Resulullah (s.a.s) bir savaş meclisi kurarak meseleyi ayrıntılı olarak ashabıyla görüştü.

Bu görüşmeden çıkan sonuca göre;

• Düşmanlar Uhud dağı eteklerinde karşılanacaktı
• Şehrin içinde savunma yapılacaktı  

Genç Müslümanların isteğiyle savaşın Uhud dağı eteklerinde yapılmasına karar verildi. 

                              Uhud savaşının yapılması

    Resulullah (s.a.s) Bedir’de olduğu gibi bu savaşta da İslâm ordusunu savaş düzenine göre yerli yerine yerleştirdi, düşmanın sızabileceği, kuşatma yapabileceği geçit ve gedikleri de okçularla korudu ve özellikle ordunun sol tarafındaki dağın vadisini beklemek üzere Abdullah b. Cübeyr kumandası altında elli kişilik, okçu birliğini bıraktı ve “Düşman yense de, yenilse de kesinlikle yerlerinizden ayrılmayınız. ” diye tembihte bulundu.

Kureyşliler karargahını Uhud dağının Medine'ye bakan eteklerine  kurdular.

    Resulullhah (s.a.v) 700 MüslümanlaCumartesi sabahı Uhud dağına ulaştı ve düşmana karşı hazırlıklara başlandı. Düşmanlar Müslümanları yenerek, şehri yağmalama planları yapıyordu.

    Bu yüzden Uhud dağının Medine'ye yakın tarafı savaş alanı seçildi. Hz. Muhammed orduyu belli bir düzene göre yerleştirdi. Dağın sol tarafına elli kişilik bir okçu grubunu yerleştirip, düşman yense de, yenilse de yerlerinden ayrılmamalarını hususunda tembihte bulundu.

11 Şevval 3 (27 Mart 625) Cumartesi günü savaş teke tek vuruşmalarla başladı; Hz. Ali, Hz. Hamza ve öteki İslâm savaşçıları hasımlarını öldürdüler. Sonra savaş kızıştı. Resulullah (s.a.s) almış olduğu askerî tedbirler ve uygulamış olduğu planlar sayesinde ilk safhada Müslümanlar galip geldiler.

    Bununla beraber henüz kesin netice alınmış değildi; düşmanın hızlı bir şekilde takibi ve dönmeyeceği bir noktaya kadar kovalanması gerekiyordu. Halbuki bu inceliği ve harp usulünün bu yönünü bir an unutarak gaflete düşen ve dünyalığa meyleden Müslümanlar kılıçlarını bırakıp ganimet toplamaya koyulmuşlardı. 
    
     Ordunun gerisindeki vadiyi bekleyen elli okçu da kumandanlarının ısrarlarına rağmen Resulullah (s.a.s)’in kesin emrini unutarak “Kardeşlerimiz üstün geldi, biz niye bekleyelim” diyerek yerlerinden ayrıldılar, ganimet toplamaya giriştiler.

    Okçular yerlerini terk ettiler İşte bu sırada böyle bir anı gözetlemekte olan 200 kişilik düşman süvari birliği komutanı Halid Bin Velid bu tepeden geçerek, Müslümanları arkadan kuşattı. Böylece Müslümanlar iki ateş arasında kaldılar, üstünlüğü sağlamışken dünyalığa dalmaları ve Peygamber’in emrini çiğnemeleri yüzünden zor durumlara düştüler.

    İşte bu safhada Hazma (r.a) Ebu Süfyan’ın karısı Hind’in kölesi Vahşi tarafından mızrakla vurularak şehid edildi. Resulullah (s.a.s)’in Hicretten evvel Medine’ye tayüz ettiği ilk öğretmen Mus’ab b. Umeyr (r.a) de bu esnada şehid düşenler arasındaydı.

    
     Mus’ab (r.a) sima itibariyle Resulullah’a benzediğinden şehit düştüğünde, onu şehit eden kimse Resulullah (s.a.s)’i öldürdüğünü haykırıyordu. Bu durum Müslümanların daha da dağılmasına sebep oldu. Ancak kısa zaman sonra Resulullah (s.a.s)’in sağ olduğu anlaşıldı.

    
    Uhud dağının hemen eteklerinde bulunan Resulullah(s.a.s)’in çevresi büyük çarpışmalara sahne oldu. Müslümanlar onun etrafında dönüyorlar gerektiğinde kollarını, bacaklarını kalkan yerine kullanıyorlardı, Hz. Talha bu yolda kolunu kaybetmişti. Sa’d b. Ebi Vakkas (r.a)’a ise Resulullah ok veriyor ve: “Anam babam fedâ ol sun, at yâ Sa’d” diyor; oklarının isabet etmesi için Allah’a dua ediyordu.

    Müşrikler Resulullah (s.a.s)’ı öldürmek için hücum ettikçe Müslümanlar onun çevresinde giderek çoğalmışlar ve çetin bir savunma hattı kurmuşlardı. Düşman bu hattı yaramayacağını anlayınca geriye çekilmek durumunda kaldı ve böylece savaş üçüncü safhada denk bir duruma geldi.

     Ebu Süfyan karşı dağa, Resulullah (s.a.s)’da Uhud’a doğru tırmandı ve bugün hâlâ ziyaret edilen mağarada dinlendi.

 
    
    Resulullah (s.a.s)’ın dişi kırılmış, yanağı yarılmıştı. Kızı Fatma onu tedavi etti. Ebu Süfyan ile Hz. Ömer’in karşılıklı konuşması da bu esnada cereyan etmişti.

    Kureyşli müşrikler bu savaşta o kadar vahşiyane şeyler yapmışlardı ki, belki tarihte benzerine az rastlanırdı. Müslümanlar bu savaşta 70 şehid vermişlerdi.


    
     Düşmanlar özellikle de müşrik kadınlar şehid Müslümanların burunlarını ve kulaklarını kesiyorlardı. Ebu Süfyan’ın karısı Hind ve öteki bazı müşrik kadınları Müslüman şehidlerin organlarından yaptıkları gerdanlıkları boyunlarına takmışlardı. Ayrıca Hind, Hz. Hamza’nın ciğerini çıkartarak ağzında çiğnemek iğrençliğini gösterebilmişti.

    Uhud’tan ayrılan Ebu Süfyan bir süre sonra geri dönerek Medine’ye saldırmak ve başladıkları işi tamamlamak isteğine kapılmıştı. Esasen böyle bir durumu, Resulullah (s.a.s) tahmin etmiş, 70 şehid ve yaralıya rağmen savaşın hemen ertesi Pazar günü düşmanı takibe karar vermişti. Resulullah (s.a.s) 70 kişilik süvari birliği ile 8 km. Kadar müşrikleri takibetti. Sonra konaklayarak üç gün bekledi. Geceleri ateş yaktırarak düşmana savaştan yılmadıkları mesajını veriyordu.

    Müslüman olmadığı halde Müslümanların dostlarından olan Huzaa kabilesinden Mabed-i Huzâî, Resulullah (s.a.s)’i gördükten sonra Ebu Süfyan’a giderek onun arkadaşlarıyla birlikte savaş için geldiklerini söylemiş, Ebû Süfyan da yeni bir vuruşmayı göze alamayarak Mekke’ye gitmiş ve Medine’ye saldırmaktan vazgeçmişti.

    Böylece Müslümanlar, bu savaşta birinci safhada üstünlük sağlamışlar, gaflet ve dikkatsizlik neticesinde ikinci safhada ilahî bir imtihana uğratılarak mağlubiyet acısı kendilerine tattırılmış, fakat üçüncü safhada durum denkleşmişken Resulullah (s.a.s)’in cesaretle takibi neticesinde düşman korkutulmuş ve üstünlük tekrar Müslümanlara geçmişti.

                      Uhud savaşının sonuçları nelerdir?

• Mekkeliler esas amaçları olan Hz. Muhammed'in nüfuzunu yok edememiştir.
• Mekkeliler Müslümanları yok edemeyeceklerini anlamışlardır.

Müslümanların savaştan yenilerek ayrılması Musevileri sevindirirken, Arap kabilelerinde isyanlara sebep oldu. Arap kabilelerinin bu hareketi peygamberimizi oldukça üzmüştür.

    Peygamberimizin Uhud'da şehit olanlar için '' Uhud savaşında şehit olan kardeşlerimizin ruhlarını Allah bir takım yeşil kuşların içine koymuştur. Bunlar cennet ırmaklarına gelip, yerler ve içerler.

    
    Burada cennet meyvelerinden yerler. Kuşlar daha sonra arşın gölgesindeki asılı olan altın kandillere tünerler. Şehit olan ruhları  mesut bir hayata eriştiğinde, bizim cennetteki halimizi dünyadaki kardeşlerimiz bilsinler ve cihattan çekinmesinler demişlerdi.''